Τώρα που καταλάγιασαν τα πνεύματα.

Του     Τηλέμαχου Λαχανά

     Δεν έχω σχέση με Διπλωμάτες, ούτε και με Πολιτικούς, οπότε ούτε ανήκω σε Κόμματα. Αλλά ως σκεπτόμενος έχω άποψη. Ο λόγος για τον αείμνηστο Κωνσταντίνο Κατσίφα! Τώρα που καταλάγιασαν τα πνεύματα όλοι μας ας σκεφτούμε νηφάλια.  Δεν θα υπάρχει ομογενής, έστω και αντίθετος με το σκεπτικό του αείμνηστου, να μην έχει νοιώσει να του ράγισαν το ηθικό. Ο επίσημος κυβερνητικός φορέας της Αλβανίας, ο RENEA, τον σκότωσε στο ίδιο του το χωριό, στην περιοχή μας. Τον σκότωσαν οι Αλβανοί αστυνομικοί με τους οποίους, τουλάχιστον μέχρι χθες, ζούσαμε ως καλοί γείτονες, ως πολίτες της ίδιας πατρίδας!

     Μαζί είχαμε πολεμήσει τον Φασισμό, μαζί  ανοικοδομήσαμε την μεταπολεμική Αλβανία, τα πάντα μαζί. Μικρή σε αριθμό η Ελληνική Μειονότητα, αλλά για την ευημερία και την χειραφέτηση του αλβανικού λαού είχε προσφέρει τα πάντα, μέχρι και το πιο απομακρυσμένο χωριό του Βορά  Άλλο αν εκείνο το σύστημα ξολόθρεψε ένα μεγάλο ποσοστό των ομογενών μας με άλλα πιστεύω, δικαιολογημένα πιστεύω, αν και κανένας δεν

τους είχε κατηγορήσει για άσκηση βίας. Δικαιολογημένα γιατί οι προηγούμενες κυβερνήσεις μας θεωρούσαν ραγιάδες, εννοώ στο σύνολο την Μειονότητα, όπως και στην Τουρκοκρατία.

     Ο RENEA, λοιπόν, σκότωσε τον Κωνσταντίνο. Ίσως εφάρμοσε κάποιο νόμο, ίσως και για επίδειξη ισχύος! Αλλά η άμεση δήλωση  του Πρωθυπουργού, του κ. Rama, μας ξάφνιασε. Δεν μας αφήνει περιθώρια να κατηγορήσουμε ευθέως τον RENEA γιατί, πιθανόν, αυτή την εντολή είχε. Το ίδιο μας ξάφνιασαν οι δηλώσεις του «άλλοτε» Πρωθυπουργού, του κ. Μπερίσια. Μάλιστα ξεπέρασε και τα όρια, εφόσον ζήτησε να καταργηθεί και η επέτειος μνήμης για τους πεσόντες Έλληνες φαντάρους.

     Άραγε οι συγγενείς των πεσόντων και η ελληνική εκπροσώπηση, ήρθαν χωρίς να υπάρχει διακρατική συμφωνία; Για πρώτη φορά τελούνταν στο Βουλιαράτι μνημόσυνο για τις ψυχές εκείνων των πεσόντων ενταφιασμένα στις περιοχές μας; Δηλαδή δεν επιτρέπεται π.χ.  να πράττουν το ίδιο και οι Αλβανοί για όσους δικούς τους ενταφιάζονται στην Ελλάδα; Για μια δοξολογία στην εκκλησία του χωριού, για ένα τρισάγιο και ένα κεράκι στον τάφο τους;  Γιατί γίνεται λόγος για, περίπου, ένα εκατομμύριο Αλβανών που ζουν στην Ελλάδα! Εκτός του ότι είναι και χρέος μας να σεβόμαστε την μνήμη όποιων  νεκρών στις περιοχές μας! Χρέος όπου, διακριτικά μεν, το εκπληρώναμε και στο προηγούμενο καθεστώς.  

     Και βέβαια να εφαρμόζονται οι νόμοι, όπως και στην υπόλοιπη Αλβανία. Αλλά οι νόμοι που εφαρμόζονται σε δημοκρατικές χώρες. Όχι οι νόμοι της προηγούμενης δικτατορίας, όχι οι νόμοι της τουρκοκρατίας. Εκτός του ό,τι για τις περιοχές μας, θα μπορούσε να υπάρχει και το «αλλά», θα μπορούσε να υπάρχει και κάποια ιδιαιτερότητα. Γιατί οι Αλβανοί του προηγούμενου καθεστώτος, εκτός αυτών που στιγμάτισαν ως «εχθρούς της τάξης, δεν μας θεώρησαν ποτέ ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας; Ποτέ δεν μας κατηγόρησαν για εγκλήματα και αυθαίρετες πράξεις, ποτέ δεν μας κατηγόρησαν για ναρκωτικά, ούτε για εθνικιστικά πάθη εις βάρος τους. Γιατί  σήμερα οι Αλβανοί, οι διπλανοί γείτονές μας, υφίστανται πλύση εγκεφάλου εις βάρος μας; Άλλοι μας θέλουν να φύγομε, άλλοι να μην μιλούμε ελληνικά, σαν να μη γνωρίζουν ότι ήμαστε αυτόχθων πληθυσμός και όχι ερχόμενοι, όπως ευαγγελίζονται.

     Μήπως η φλόγα του εκδημοκρατισμού δεν ξεκίνησε και από τα χωριά μας, από τη Βόδριστα και το Βουλιαράτι που βγήκαν σύσσωμα και έδιωξαν τον στρατό, ο οποίος κατευθύνονταν στα σύνορα για να σκοτώσει τους Αλβανούς που δραπέτευαν;  Από το ηρωικό Αλήκο του Βούρκου, το οποίο, σύσσωμο στράφηκε προς τα σύνορα και έβγαλε από τα νύχια των συνοριακών φρουρών τα σκοτωμένα παιδιά του. Τότε μας υμνούσε όλη η Αλβανία. Τι συνέβηκε και  τώρα στράφηκαν όλοι εναντίον μας;

     Μήπως διαταράξαμε την ισορροπία στις αδερφικές σχέσεις μεταξύ μας και δεν το γνωρίζουμε;

     Μήπως διεκδικήσαμε αλλαγή συνόρων και δεν το γνωρίζουμε;

     Μήπως δεν συμβάλαμε για την νέα εποχή σχέσεων μεταξύ Αλβανίας και Ελλάδας;

     Μήπως οι βουλευτές μας, οι Υπουργοί, οι Υφυπουργοί και η Διοίκηση παρακάτω, δεν εξυπηρέτησαν τυφλά τις διαδοχικές Κυβερνήσεις;

     Απεναντίας! Είναι οι κυβερνώντες της Αλβανίας, οι οποίοι στρατήγησαν και εφάρμοσαν την εκδίωξή μας, ακόμα και με τους νόμους περί ιδιοκτησιών που ψηφίστηκαν στην Βουλή. Είναι οι κυβερνώντες όπου έβγαλαν (ή συνέβαλαν για να βγουν) από το χρονοντούλαπο της ιστορίας, αναμνήσεις περί αγάδων και ραγιάδων, όπου ταυτόχρονα καλλιέργησαν και το μίσος, περί έθνους και εθνικισμών. Αλλιώς γιατί συμβαίνουν όλα αυτά στις περιοχές μας; Πότε πυρκαγιές, πότε κλεψιές, πότε σκοτωμοί και τρομοκρατία, ανεπίσημες οδηγίες π.χ. από τον αείμνηστο Πρόεδρο Alia, ώστε, οι «Μειονοτικοί» να μην επωφεληθούν από την κρατική περιουσία, γεγονός που συνέβηκε και με τα οικόπεδα στους Αγίους Σαράντα; Και δεν είναι απάντηση το «συμβαίνει ό,τι και στην υπόλοιπη Αλβανία»!

     Τον Κωνσταντίνο τον σκότωσαν. Είχε, μεν, παράνομο όπλο και πυροβόλησε, αλλά απεδείχθη όχι για να σκοτώσει, που σημαίνει δεν ήταν και τρομοκράτης. Οπότε εύγε της, συγκρατημένη η Αστυνομία Αργυροκάστρου! Δεν μου πέφτει λόγος να αμφισβητήσω το γιατί  εμφανίστηκε ο RENEA. Αμφισβητώ, όμως, το ό,τι δεν τον έπιασε ζωντανό, έστω και πληγωμένο, οπότε ας ασχολούνταν η Δικαιοσύνη μαζί του. Τον σκότωσε όμως! Και πότε; Μια επετειακή μέρα για το Βουλιαράτι.     

     Και τι δεν ακούσαμε από τα αλβανικά μέσα ενημέρωσης! Ο τρομοκράτης, ο Έλληνας στρατιωτικός, ο Έλληνας πολίτης, ο συνωμότης, ο ακροδεξιός κ.λ.π. Όταν πρωτίστως ήταν πολίτης της Αλβανίας, όταν είχε γεννηθεί στο Βουλιαράτι και εργάζονταν στο Βουλιαράτι. Είχε κάνει, μεν, τον στρατό στην Ελλάδα, αλλά όπως και όλοι οι νέοι Αλβανοί που αποχτούν την Ελληνική υπηκοότητα. Στην Ελλάδα που, αν και ήμαστε όλοι φιλοξενούμενοι, υπολογίζουν τον άνθρωπο, λαμβάνουν υπόψη τα δικαιώματά του. Δεν άκουσα π.χ. να σκοτώνουν ή να δικάζουν Αλβανούς που διαπράττουν εγκλήματα ή που, μάλιστα όντας και στρατιώτες, υψώνουν αλβανική σημαία ή με τις απαλάμες τους φτιάχνουν το σύμβολο του αετού.  Χωρίς να έχω την πρόθεση να τους κρίνω, καθώς στην Ελλάδα υπάρχει και νέοι που καίνε και την ίδια τους την σημαία, το σύμβολο της πατρίδας τους.

     Φυσικά  δεν έμειναν πιο πίσω και κάποια ελληνικά κανάλια. Ίσως για τηλεθέαση, ίσως και για αντιπολίτευση κατά της Κυβέρνησης, ξεσπάθωσαν με ιστορικούς και μη, έριξαν τόσο λάδι στη φωτιά που, ευτυχώς, η Κυβέρνηση δεν παρασύρθηκε. Διέταξε, όμως, εισαγγελική έρευνα για να φωτιστεί το συμβάν, οπότε ανάλογα πρέπει να αναμένουμε το πότε θα απαντηθεί και η έρευνα. Η Κυβέρνηση την οποία χρέος μας να εμπιστευόμαστε, καθώς το ενδιαφέρον της, περί καλής γειτονίας με τους Αλβανούς, μόνο θετικά αποτελέσματα θα προσφέρει για την περιοχή μας, για αυτούς που έμειναν και θα επιστρέψουν στην ιδιαίτερη πατρίδα μας.

     Άλλο αν από αλβανικής πλευράς στράφηκαν τα πυρά και προς την Ελληνική Κυβέρνηση! Λες και το συμβάν με τον αείμνηστο να έγινε η αιτία  περί δηλώσεων, μάλιστα από τους ανώτατους «ταγούς», για «Μεγάλη Αλβανία». Με τον τρόπο που έγιναν οι δηλώσεις, όμως, σου δίνεται η εντύπωση ό,τι οι Αλβανοί δε θέλουν σχέσεις με την Ελλάδα, οπότε ούτε με την Ευρώπη. Δεν  συνιστώ στην δική μας εκπροσώπηση εφησυχασμό, καθώς δεν αποκλείω και  πιθανές προκλήσεις, αλλά δεν υπάρχει λόγος για πανικό. Το τι θα διεκδικήσουν οι Αλβανοί δεν είναι δικό μας πρόβλημα! Εμείς όσο μας σέβονται και μας εκτιμούν, όσο δεν παραβιάζουν τις Παγκόσμιες συμβάσεις για τις σχέσεις μας, μαζί τους θα πορευόμαστε. 

     Μας σέβονται και μας εκτιμούν όμως; Το συμβάν με τον Κωνσταντίνο έφερε στην επιφάνεια τα πραγματικά προβλήματα στις σχέσεις μας. Οπότε αυτό που επιβάλλεται ως επείγουσα αναγκαιότητα είναι η αλβανική πλευρά να το αποδείξει. Να προσγειωθεί και να συμμορφωθεί με τα πλαίσια των Παγκόσμιων Συμβάσεων για τις Μειονότητες. Επείγουσα αναγκαιότητα, όμως, να καθίσει σταυροπόδι και η πολιτική  μας εκπροσώπηση, καθώς στα, περίπου, 30 χρόνια μετά το 1990, δεν έχει προσαρμοστεί καν στις νέες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί. Δεν διεκδικήσαμε νέο «καθεστώς» επιβίωσης, ώστε να μην διαταράσσονταν και οι σχέσεις μας με τους Αλβανούς! Απεναντίας, για μια κυβερνητική θέση εφάρμοζε μια στρατηγική, η οποία ίσως και «υποδείχνονταν, του να μη δημιουργεί  προβλήματα στις σχέσεις με την Αλβανία. Στρατηγική που συνέβαλε στο να βρίσκεται η Κοινότητά μας στο σημείο που βρίσκεται σήμερα, ταπεινωμένη και διαιρεμένη όσο ποτέ.

     Οι Αλβανοί Κυβερνώντες μπορεί να μη βιάζονται για να οργανώσουν την ομαλή λειτουργία του κράτους ή για δικούς τους λόγους έτσι το θέλουν να λειτουργεί. Εμείς στις περιοχές μας, όμως, θέλουμε, και πρέπει να το διεκδικήσουμε επίμονα, να λειτουργήσει το κράτος. Μάλιστα κράτος δικαίου και όχι κράτος που δεν βιάζεται να λειτουργήσει ως κράτος. Θέλουμε στις περιοχές μας αυστηρή αστυνόμευση, θέλουμε να εκλείψει ο  φόβος και η τρομοκρατία στα χωριά μας, να μη μας κλέβουν και μας σκοτώνουν μέσα στα σπίτια, θέλουμε τις περιουσίες μας όπως κατοχυρώθηκαν με την μεταρρύθμιση του 1946, θέλουμε να δουλεύουμε την γη μας, να έχουμε πρόσβαση στα λιβάδια και τα νερά, θέλουμε να ήμαστε παράδειγμα προς μίμηση, όπως πριν το 1990. Με λίγα λόγια αυτά που δικαιούται και ο κάθε Αλβανός πολίτης. Μήπως ζητούμε πολλά; Ας αφυπνιστεί η πολιτική μας εκπροσώπηση, ας αφυπνιστούμε όλοι μας.

     Ο Κωνσταντίνος, λοιπόν, έφυγε! Για το ποιες οι προθέσεις του το γνωρίζουν οι συγγενείς του, οι χωριανοί και οι συντοπίτες του. Το γνωρίζουν αυτοί που θα μπορούσαν να αποτρέψουν και το συμβάν, όπως θα μπορούσε να το αποτρέψει και η αλβανική πλευρά. Προσέξτε όμως! Το Βουλιαράτι προσβλήθηκε βάναυσα, και όχι μόνο, προσβλήθηκε όλη η Ελληνική Μειονότητα! Γεγονός που δεν γνωρίζω αν απασχόλησε την δική μας εκπροσώπηση.  

     Εκ’ μέρους μου θεωρώ σοφή και την αυτοσυγκράτηση της Ελληνικής Κυβέρνησης! Μπορεί το συμβάν να την καθυστέρησε για να επιδιώξει επαφές με την αλβανική πλευρά, φυσικά αν υπάρχει ενδιαφέρον, αλλά κάθε εμπόδιο για καλό. Το μόνο που συνιστώ είναι ό,τι δεν πρέπει να ακολουθήσει την στρατηγική των διαχρονικά προηγούμενων κυβερνήσεων, όπως, «κανένα πρόβλημα στις σχέσεις με την Αλβανία» κ.λ.π., οπότε μας ήθελαν κλοτσοσκούφι. Στρατηγική την οποία κάποιοι που την εφάρμοζαν, τώρα κόβονται για την Ελληνική Μειονότητα. Κάποιοι όπου στην Αλβανία μας ήθελαν Έλληνες και στην Ελλάδα Αλβανούς.

     Ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας ας έχει υπόψη του τα παραπάνω, αν έχουν για αυτόν αξία, καθώς και στην Ελλάδα για κλοτσοσκούφι μας έχουν! Επίσης ας έχει υπόψη του ό,τι τα προβλήματά μας δεν είναι σημερινά, έρχονται από το παρελθόν, μάλιστα πριν από το 1912-16. Άλλο αν,  διαχρονικά, κρύβονταν κάτω από το χαλί! Αν και αντιμετωπίζει πολλές τριπλοποδιές, καθώς τα κόμματα σκυλοτρώγονται πιο να αναλάβει τα ινία της διακυβέρνησης, τώρα σε συγχορδία και με τα κόμματα της αλβανικής πλευράς,  θέλουμε να πιστεύουμε ό,τι θα ασχοληθεί σοβαρά. Αρκεί η όποια συμφωνία, αν από αλβανικής πλευράς θα υπάρχει ενδιαφέρον, να εμπεριέχει και όλες τις ανησυχίες της Ελληνικής Μειονότητας.