Ο Σταυρινός Βεστιάρης

Να γνωρίσουμε τους Βορειοηπειρώτες καλλιτέχνες:                                                Ο Σταυρινός Βεστιάρης (Βηστιάρης ή Δελβινιώτης), γεννήθηκε στο χωριό  Μάλτσανη της περιοχής του Θεολόγου.

Την καταγωγή του απ΄ το χωριό Μάλτσανη, την αναφέρει ο ίδιος στο μεγάλο του ποίημα « Ανδραγαθίες του ευσεβέστατου και ανδρειοτάτου Μιχαήλ Βοεβόδα...». Στην τελευταία στροφή του ποιήματος γράφει:

            «...Αν θέλετε να μάθετε και μένα την πατρίδα,

            Μαλσιανή η χώρα μου, του Δέλβινου μερίδα,

            ευρίσκεται πολλά κοντά στον άγιον Θεολόγον,

            τον ευαγγελιστήν Χριστού, καθώς εγώ το λέγω.

            Το όνομά μου Σταυρινός, Βηστιάρης το ΄πινόμι,

            μόνος εγώ το έγραψα με την δική μου γνώμη».

            (στίχος 1301-1306)

΄Ηταν ανώτερος αξιωματούχος στην υπηρεσία του ηγεμόνα της Βλαχίας Μιχαήλ Βοεβόδα κατά την περίοδο 1594-1601. Διαβάζοντας με προσοχή το ποίημα του, φαίνεται πως ήταν μορφωμένος, γράφει στη διάλεκτο της περιοχής του απ΄ όπου κατάγεται και είναι ενημερωμένος για την εποχή του. Ηταν θαυμαστής του Μιχαήλ Βοεβόδα, στον οποίο αφιέρωσε 1312 στίχους. Μέσα απ΄ το ποίημα εξυμνεί αυτόν και τα έργα του, τις μάχες κατά των τούρκων Οθωμανών. 

Διάφοροι μελετητές που ασχολήθηκαν με τη ζωή και το έργο του Σταυρινού, κατέληξαν στο συμπέρασμα πως πρέπει να είχε ξενιτευτεί από μικρός στην Βλαχία. Κείμενα για τον Βεστιάρη έχουν δημοσιευτεί κατά καιρούς, όπως στο περιοδικό «Ηπειρωτική Εστία» έτος Γ΄, σελ. 29, αναφέρεται απ΄ τον Βασίλειο Μπαρά στο βιβλίο του «Το Δέλβινο της Βορείου Ηπείρου...».Το ποίημα αναδημοσιεύτηκε και απ΄ τον Legrand Paris το 1877. Σχόλια και απόψεις έχουν δημοσιευτεί απ΄ τους Κω/νο Σάθα, Γεώργιο Ζαβίρα κ.ά. Απ΄ τους Βορειοηπειρώτες ερευνητές ασχολήθηκε ο Κώστας Νάτσιος ο οποίος το 1996 δημοσίευσε στην Αθήνα ολοκληρωμένη μελέτη με επιμέλεια και προλεγόμενα για το έργο του Σταυρινού Βεστιάρη. Οπως ομολογεί ο ίδιος ο ποιητής, έγραψε το έργο του κατά το 1601 ενώ βρισκόταν στις φυλακές της Πίστριτζας. Στις φυλακές οδηγήθηκε απ΄τον Βοέβοδα που αντικατέστησε τον Μιχαήλ το Γενναίο, διότι ήταν δικός του έμπιστος. Υπολογίζεται ότι απεβίωσε κάπου μεταξύ του 1631-1632. Η ημερομηνία γέννησής του, κατά προσέγγιση μπορεί να είναι  γύρω στα 1560-1570. Έχοντας υπόψη πως τα μοναστήρια στην ΄Ηπειρο είχαν μετατραπεί σε σχολικά κέντρα κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας, εικάζεται πως ο Σταυρινός τα πρώτα γράμματα πρέπει να τα έμαθε στη Μονή Θεολόγου. Σύμφωνα με πληροφορίες τα εποχής, σχολεία λειτουργούσαν στις μονές του Θεολόγου, Σωρωνιάς, Κάμενας, Κακομιάς, Δρυάνου κ.α.

Σε όλο το ποίημα, περιγράφει με μεγάλο θαυμασμό τους αγώνες του Μιχαήλ Βοεβόδα κατά της Τουρκίας με σκοπό την απελευθέρωση της Κωνσταντινούπολης. Τον Μιχαήλ Βοεβόδα, τον βλέπει ως αγωνιστή της ελευθερίας, του γένους και αθλητή της Χριστιανοσύνης. Αναφέρουμε μερικούς στίχους από το ποίημα του Σταυρινού Βεστιάρη.

«...Μιχάλ-μπεης εξέβηκε να πάει να πολεμήσει

Παίρνει βαγγέλια΄π΄την Βλαχιά και το σταυρό απ΄ την Πόλη.

Μπροστά παίνει ο σταυρός ξοπίσω τα βεγγέλια,

Μιχάλ-μπεης ανάμεσα σαν ήλιος, σα φεγγάρι,

Εκεί που παν΄ και κόνεψαν στα πράσινα λιβάδια

ρίχνουν μπαϊράκια κόκκινα στα πράσινα τσαντίρια

και τις σαΐτες τους τροχούν και τα σπαθιά ΄κονίζουν.

-Σαΐτες, μη σιλδίσετε, σπαθιά μη ραϊστείτε,

και σεις παλληκαράκια μου, αίμα μη φοβηθείτε.

Στο έμπα χίλιους έκοψε, στο έβγα δυο χιλιάδες,

και στο δευτερογύρισμα δε βρήκε για να κόψη».

Τελευταία τροποποίηση στιςΤρίτη, 01 Ιανουαρίου 2013 20:07

ΠΗΓΗ: http://aftonomi.gr