Ηταν μια εξέλιξη που δεν πέρασε απαρατήρητη από τους κατοίκους της Σβέρνιτσας, ενός χωριού στην Αλβανία κοντά στην πόλη του Αυλώνα, το οποίο δεν έχει αλωθεί ακόμη από τον
μαζικό τουρισμό. Λίγες ημέρες πριν από την ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ η αλβανική κυβέρνηση χορήγησε στον γαμπρό του, Τζάρεντ Κούσνερ, το καθεστώς του «στρατηγικού επενδυτή», επισπεύδοντας τις διαπραγματεύσεις για την κατασκευή πολυτελούς θερέτρου στο γειτονικό, ακατοίκητο νησί Σαζάν.Το νησάκι, μοναδικό σε όλη τη χώρα, υπήρξε πριν από δεκαετίες βάση σοβιετικών υποβρυχίων. Σήμερα οι πλαγιές του παραμένουν διάσπαρτες με πολυβολεία και ερειπωμένους στρατώνες. Ορατό από την παραλία της Σβέρνιτσας, αποτελεί για τους κατοίκους του χωριού μια υπενθύμιση της ψυχροπολεμικής ιστορίας αυτού του τόπου. Πλέον, όμως, ανησυχούν πιο έντονα μήπως οι τελευταίες εξελίξεις σηματοδοτούν και το δικό τους μέλλον. Αλλωστε ο Κούσνερ έχει εκφράσει εδώ και καιρό ξεχωριστό επενδυτικό ενδιαφέρον και για τη δική τους γη.
«Δεν είναι μια βραχονησίδα, είναι το μοναδικό νησί της Αλβανίας. Από ό,τι βλέπω αυτή μπορεί να είναι μόνο η αρχή. Εάν συνεχίσει η ίδια κυβέρνηση μετά και τις επόμενες εκλογές δεν θα υπάρξει τέλος», λέει στην «Κ» ο Αλέξανδρος Πουλάς. Γεννήθηκε στη Σβέρνιτσα και μετά την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος μετανάστευσε στην Ελλάδα σε μικρή ηλικία. Επιστρέφει τακτικά στο χωριό με το έντονο ελληνικό στοιχείο και αγωνιά για το μέλλον του.
Οι περισσότεροι κάτοικοι βρίσκονται σε πολυετή δικαστική διαμάχη διεκδικώντας την κυριότητα της γης, τα χωράφια που άλλοτε καλλιεργούσαν σε μια χερσόνησο κοντά στη Σβέρνιτσα. Ορισμένα από αυτά τα κτήματα φέρεται να έχουν μπει στο στόχαστρο και του Κούσνερ για την κατασκευή πολυτελούς ξενοδοχειακού συγκροτήματος. Οπως επισημαίνει ο κ. Πουλάς, τον Δεκέμβριο του 2024 αναβλήθηκε ακόμη μία φορά για προσχηματικό λόγο ένα δευτεροβάθμιο δικαστήριο που είχαν με άλλους διεκδικητές των χωραφιών τους. Ορίστηκε νέα δικάσιμος για τα τέλη του Ιανουαρίου. «Στο χωριό δεν υπάρχει πλέον εμπιστοσύνη. Κυριαρχεί η αίσθηση ότι “θα μας τραβήξουν στα δικαστήρια μέχρι να βαρεθούμε”», λέει. «Με νοιάζει, όμως, το καλό του χωριού. Η γη είναι των παππούδων μας και τη χρωστάμε στα παιδιά μας».
Το γειτονικό Σαζάν, Σάσων στα ελληνικά, έχει έκταση 5,7 χιλιόμετρα και είναι τοποθετημένο στην είσοδο του κόλπου του Αυλώνα. Πριν από δεκαετίες ζούσαν εκεί έως και 400 οικογένειες στρατιωτικών. Το νησί διέθετε σχολεία, νοσοκομείο, κινηματογράφο και γήπεδο. Πλέον έχουν απομείνει μόνο τα ερείπιά τους, μαζί με τα περίπου 3.600 μπούνκερ, τα τσιμεντένια πολυβολεία που είχε χτίσει το καθεστώς του Ενβέρ Χότζα.
Σύμφωνα με έγγραφο της Επιτροπής Στρατηγικών Επενδύσεων, το οποίο φέρει ημερομηνία 30 Δεκεμβρίου 2024, εταιρεία που σχετίζεται με τα επενδυτικά συμφέροντα του Κούσνερ θα επιδιώξει την ανέγερση καταλυμάτων στο νησί. Η περιοχή που έχει υποδειχθεί αναμένεται να ελεγχθεί για θαμμένα πυρομαχικά και να εξεταστούν οποιαδήποτε άλλα νομικά ή περιβαλλοντικά ζητήματα ώστε να προχωρήσει το έργο. Ανάλογα με το πώς θα εξελιχθούν οι διαπραγματεύσεις η αλβανική κυβέρνηση διατηρεί το δικαίωμα να ακυρώσει τη συμφωνία. Η επένδυση θα φτάσει το 1,4 δισ. ευρώ και κατά την ανάπτυξή της αναμένεται να απασχολήσει έως και 1.000 άτομα.
Πριν από μήνες, μόλις γνωστοποιήθηκε η επενδυτική πρόθεση του Κούσνερ, τόσο στις ΗΠΑ όσο και εσωτερικά στην Αλβανία ασκήθηκε κριτική στην κυβέρνηση του Εντι Ράμα για προνομιακή μεταχείριση του γαμπρού του Τραμπ. Από την πλευρά της αλβανικής κυβέρνησης έχουν διαψεύσει αυτούς τους ισχυρισμούς.
Το θαλάσσιο πάρκο
Αυτή η εξέλιξη ήταν αναμενόμενη και για τον Τζεμάλ Τζέρι, μέλος της οικολογικής οργάνωσης PPNEA. Το ίδιο το νησί δεν θεωρείται προστατευόμενο μέρος, ωστόσο ο Τζέρι εξηγεί στην «Κ» ότι το Σαζάν περιβάλλεται από το μοναδικό εθνικό θαλάσσιο πάρκο της Αλβανίας. «Η προτεινόμενη επένδυση απειλεί να προκαλέσει σημαντική και μακρά καταστροφή στη βιοποικιλότητα της περιοχής και το ευαίσθητο οικοσύστημά της», τονίζει.
Κατά τον ίδιο το πρώτο βήμα είχε γίνει τον Μάρτιο του 2024, όταν λίγες εβδομάδες μετά την ψήφιση νόμου για στρατηγικές επενδύσεις σε προστατευόμενες περιοχές γνωστοποιήθηκε και το ενδιαφέρον του Κούσνερ. «Επί σχεδόν ένα χρόνο το υπουργείο
Τουρισμού και Περιβάλλοντος μαζί με άλλους φορείς αρνούνταν την ύπαρξη αυτών των
πρότζεκτ υποστηρίζοντας ότι δεν υπάρχουν “επίσημα έγγραφα”», λέει. «Πλέον, όμως, είναι
ξεκάθαρο ότι οι ισχυρισμοί τους ήταν προσχηματικοί, καθώς έχει ήδη γίνει το
πρώτο βήμα για να λάβουν όλα σάρκα και οστά στο έδαφος».
Πηγή:https://www.kathimerini.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου