Τα Τίρανα αναμένεται να υποδεχθούν τον επόμενο μήνα την επόμενη υψηλού επιπέδου συνάντηση της Διαδικασίας του Βερολίνου, την πρώτη που θα πραγματοποιηθεί εκτός χώρας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Γεννημένη το 2014, ως πρόταση της τότε Γερμανίδας Καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ για την επιτάχυνση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης των βαλκανικών χωρών, η πρωτοβουλία έχει το πλεονέκτημα ότι μπορεί να καθίσει γύρω από το ίδιο τραπέζι τους ηγέτες των χωρών της περιοχής. Μέσα σε 9 χρόνια, η Διαδικασία του Βερολίνου
γνώρισε σκαμπανεβάσματα, ενώ ο κύκλος των χωρών-μελών που εντάχθηκαν σε αυτήν διευρυνόταν.Μια λεπτομερής ματιά στην πρόοδο αυτής της πρωτοβουλίας, υπό το πρίσμα του νέου γεωπολιτικού πανοράματος και ασφάλειας, μετά τη ρωσική επιθετικότητα στην Ουκρανία, καθώς και τις προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσουν τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και οι ίδιες οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων στη διαδικασία της διεύρυνσης, ήταν μέρος ενός αναλυτικού εγγράφου που συντάχθηκε από τον πρώην υπουργό Εξωτερικών Ντιτμίρ Μπουσάτι και δύο άλλους ειδικούς Αλμπάνα Μέργια και Γκλέβιν Ντερβίσι. Το έγγραφο παρουσιάστηκε την Τετάρτη κατά τη διάρκεια συνάντησης που διοργάνωσε στα Τίρανα το Ίδρυμα Φρίντριχ Έμπερτ. «Η διαδικασία του Βερολίνου άλλαξε κάπως τη ρουτίνα του σχήματος της διεύρυνσης δίνοντας έμφαση στην περιφερειακή οικονομική συνεργασία, όπου, εκτός από την κλασική κάθετη δομή της διαδικασίας διεύρυνσης, πρόσθεσε οριζόντια στοιχεία, με ζητήματα όπως η κοινή περιφερειακή αγορά, οι μεταφορές, ενεργειακές και περιφερειακές οικονομικές ζώνες,
Η διαδικασία του Βερολίνου δεν αποτελεί εναλλακτική λύση στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, αλλά προοριζόταν να λειτουργήσει ως κίνητρο για τις τελευταίες. Ο Γερμανός Καγκελάριος Όλαφ Σολτς, από την αρχή του γραφείου του, υποσχέθηκε την αναβίωση αυτής της πρωτοβουλίας. Ενώ η ρωσική επιθετικότητα στην Ουκρανία οδήγησε σε μια πιο ενεργή προσέγγιση της ίδιας της ΕΕ προς την περιοχή. Η συνάντηση υψηλού επιπέδου ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων, που πραγματοποιήθηκε στα Τίρανα τον περασμένο Δεκέμβριο, ζήτησε να επιταχυνθεί η διαδικασία ολοκλήρωσης. «Ο πόλεμος στην Ουκρανία και η συνειδητοποίηση ότι η Ευρώπη δεν είναι πλήρης, θα πρέπει επίσης να θεωρηθεί ως ευκαιρία υλοποίησης του οράματος της ένταξης στην ΕΕ για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων», τονίζει η μελέτη.
Ακόμη και ο πρέσβης της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον Τιτάνε, Λουίτζι Σορέκα, δήλωσε κατά τη συνάντηση της Τετάρτης ότι «οι κρίσεις πάντα μετατρέπονται σε ευκαιρίες. Ποτέ δεν έχω ακούσει τόση συζήτηση για επέκταση από πέρυσι και φέτος. Ο λόγος σχετίζεται αναπόφευκτα με το γεγονός ότι έχει ρίξει στο τραπέζι ένα νέο μέτρο ασφαλείας. Συζητάμε για ευημερία, σύγκλιση σε οικονομικό επίπεδο, αλλά η επέκταση στην περιοχή είναι και προϋπόθεση ασφάλειας, για να εγγυηθούμε ότι η περιοχή είναι σταθερή».
Για τους συντάκτες της μελέτης, «η πορεία των χωρών της περιοχής προς την ΕΕ συνεχίζει να είναι απότομη και χωρίς σαφές χρονικό πλαίσιο» και ότι υπάρχουν αρκετές σχετικές προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν όσον αφορά τη δημοκρατική σταθερότητα, την ευημερία. και ένταξη στην ΕΕ. Η πρώτη πρόκληση αφορά το επίπεδο της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου. Αν και οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων θεωρείται ότι έχουν κάνει μεταρρυθμίσεις και έχουν προχωρήσει στον δρόμο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, «η πρόοδος αυτή δεν είναι ευθέως ανάλογη με την ενίσχυση του κράτους δικαίου. Με βάση τις αξιολογήσεις διεθνών οργανισμών που παρακολουθούν τις δημοκρατικές εξελίξεις, παρατηρείται «δημοκρατικό ολίσθημα» τα τελευταία χρόνια, με εξαίρεση το Κόσοβο», τονίζεται στο έγγραφο.
Μια άλλη ανησυχία σχετίζεται με το αναπτυξιακό χάσμα της περιοχής σε σχέση με τον μέσο όρο της ΕΕ, αλλά και με τις φτωχότερες χώρες του μπλοκ. «Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν όλων των βαλκανικών χωρών είναι περίπου ίσο με αυτό της Σλοβακίας ή λιγότερο από το 1 τοις εκατό αυτού της ΕΕ. Παρά τα οφέλη που έχουν αποφέρει διάφορες περιφερειακές πρωτοβουλίες ή τις δυνατότητες που φέρνει η Κοινή Περιφερειακή Αγορά, η οικονομική ανάπτυξη της περιοχής παραμένει περιορισμένη», επισημαίνουν οι συντάκτες της μελέτης.
Μια πρόκληση που έχει σαφώς επηρεάσει τα Δυτικά Βαλκάνια είναι αυτό που ορίζεται στην ανάλυση που παρουσιάζεται ως «δημογραφική απειλή» ή μαζική φυγή πολιτών στην Ε.Ε. «Οι χώρες της περιοχής θα πρέπει να υιοθετήσουν πολιτικές πρόνοιας που σχετίζονται με επενδύσεις και ευκαιρίες στην εκπαίδευση, την υγεία και τη στέγαση, δημιουργώντας ένα πιο κατάλληλο έδαφος για μια πιο αξιοπρεπή ζωή. «Η αντιμετώπιση των Δυτικών Βαλκανίων ως μέρος της ΕΕ είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για να μετριαστεί το αναπτυξιακό χάσμα και να περιοριστεί τουλάχιστον λίγο η ερήμωση», επισημαίνει η μελέτη.
Ενώ η ευρωπαϊκή προσέγγιση στην περιοχή φαίνεται να έχει αλλάξει θετικά, η ανάλυση της κατάστασης επισημαίνει ωστόσο ότι χρειάζεται ένα σαφές όραμα για το πώς θα προχωρήσουμε στη διαδικασία της διεύρυνσης. Η περιοχή «πρέπει να έχει προτεραιότητα, όπου η ΕΕ πρέπει να επιδείξει μονόπλευρη δέσμευση. Οι εναλλακτικές στην πλήρη ένταξη δεν πρέπει να μετατραπούν σε μόνιμο κράτος για τα Δυτικά Βαλκάνια».
Η συνάντηση των Τιράνων τον επόμενο μήνα έχει αυξήσει τις προσδοκίες. Ο πρωθυπουργός Έντι Ράμα δήλωσε πριν από δύο ημέρες, κατά τη διάρκεια της ευρωβαλκανικής υπουργικής συνάντησης των Υπουργών Οικονομίας από την ΕΕ και την περιοχή, που διοργανώθηκε στο πλαίσιο της Διαδικασίας του Βερολίνου, ότι «η σύνοδος κορυφής θα πρέπει να συζητήσει κάτι εντελώς νέο, το οποίο πριν από 5 χρόνια , ήταν αδιανόητο, το μελλοντικό σχέδιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης να στηρίξει τα Δυτικά Βαλκάνια ανοίγοντας με κάποιους τρόπους που θα μας φέρουν πιο κοντά στην Ε.Ε. Το περιμέναμε τόσο πολύ καιρό και γι' αυτό έχουμε τόσο υψηλές προσδοκίες για το υποσχόμενο νέο σχέδιο ανάπτυξης για τα Δυτικά Βαλκάνια που περιμένουμε με τόση ανυπομονησία». /VOA
Πηγη: Top Channel
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου