Να γνωρίσουμε τους Βορειοηπειρώτες καλλιτέχνες:
Ο Νίκος Κατσαλίδας, γιος του λαογράφου Γρηγόρη Κατσαλίδα, γεννήθηκε στην Άνω Λεσινίτσα, περιοχή Θεολόγου των Αγίων Σαράντα. Έκανε ανώτατες φιλολογικές σπουδές στα Τίρανα. Ποιητής, πεζογράφος, μεταφραστής, δοκιμιογράφος με πολλές τιμητικές διακρίσεις και βραβεία.
Είναι μέλος και επίτιμο μέλος λογοτεχνικών ενώσεων και σωματείων. Υπηρέτησε ως καθηγητής φιλόλογος στην ιδιαίτερη πατρίδα του Θεολόγος - Άγιοι Σαράντα όπου κι άντλησε τα κυριότερα μοτίβα του ποιητικού και συγγραφικού έργου, και στα χρόνια της
μεταπολίτευσης ως λογοτεχνικός συντάκτης στον Τύπο της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας. Αντιπροσωπευτικά του ποιήματα περιλαμβάνονται σε διάφορες παγκόσμιες Ανθολογίες στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά, βουλγαρικά. Μετάφρασε τριάντα πέντε Έλληνες ποιητές και συγγραφείς στην αλβανική γλώσσα.
Ο Νίκος Κατσαλίδας είναι βραβευμένος με το ανώτερο Λογοτεχνικό Βαλκανικό βραβείο «Αίμος» 2001, από την επιτροπή της Σόφιας για την ποιητική του συλλογή «Τα εκατό εκατόφυλλα της Πούλιας». Το 2002 βραβεύτηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού της Αλβανίας με την «Ασημένια πένα» για την μετάφραση της ποίησης του νομπελίστα ποιητή Οδυσσέα Ελύτη «Άξιον εστί» και ‘Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας».
Το συγγραφικό του έργο στην Ελλάδα έχει εκτιμηθεί, βραβευτεί και παρουσιαστεί σε διάφορες εκδηλώσεις από διάφορους εκδότες, πολιτιστικούς φορείς, Δήμους, Νομαρχίες και Πανεπιστήμια. Το 2012 η Επαρχία της Δίβρης τον ανακήρυξε Επίτιμο Δημότη. Ο Κατσαλίδας συμπεριλαμβάνεται στο Εγκυκλοπαιδικό λεξικό της Αλβανικής Ακαδημίας, έκδοση του 2010, όπως και στην Παγκόσμια Εγκυκλοπαίδεια «Who is who» του 2011, ανάμεσα στις εξέχουσες Ελληνικές παγκόσμιες προσωπικότητες.
Το 2012, παρασημοφορήθηκε από τον Πρόεδρο της Αλβανικής Δημοκρατίας με το ανώτατο μετάλλιο της τάξης των γραμμάτων «Μεγάλος Καλλιτέχνης». Είναι ένας από τους συνιδρυτές της Δημοκρατικής Οργάνωσης Ομόνοια. Κατά το 2001-2002 χρημάτισε Υπουργός Επικρατείας (παρά τω πρωθυπουργώ) για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, ως εκπρόσωπος του συνδυασμού ΚΕΑΔ-Ομόνοια. Κατά το 2004-2008 διετέλεσε Μορφωτικός Σύμβουλος στην Αλβανική Πρεσβεία στην Αθήνα ως εκπρόσωπος του συνδυασμού ΚΕΑΔ-Ομόνοια.
Ο Νίκος Κατσαλίδας είναι τακτικό μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων, με επίτιμο πρόεδρο τον Οδυσσέα Ελύτη.
Παρακάτω δημοσιεύουμε κάποια από τα ποιήματά του από την ποιητική του συλλογή "Η ΣΕΛΑ ΤΗΣ ΣΕΛΗΝΗΣ":
Σέλας
Σελώνω τη σελήνη στα σελώματα,
σελλός σεληνιασμένος σαλαγώντας
ιαγουάρους καταχνιάς, λιοντάρια νεφέλης.
ΑΔΕΙΑ ΦΙΔΟΠΟΥΚΑΜΙΣΑ
Φιδοπουκάμισα στα δέντρα κρεμασμένα.
Κατάμαυρες, λεπιδωτές σημαίες τρόμου,
απ' όπου ξετρυπώσανε χιλιάδες κερατίδια .
ΠΩΣ ΝΑ ΣΕ ΣΩΣΩ ΣΤΟ ΒΟΡΙΑ;
Πώς να σε σώσω στο βοριά,
παρατημένο μου περιστεράκι,
άσπιλο στη μοναξιά της γύμνιας ;!...
ΜΥΣΤΙΚΟΣ ΔΕΙΠΝΟΣ
Και μεθυσμένοι στα βαθιά μεσάνυχτα
πετούσανε στην εσχατιά της θάλασσας
το άγιο δισκοπότηρο της ριγηλής σελήνης.
ΦΙΔΙ ΤΟΥ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΥ
Μαρτύρησες αλήθειες του Παράδεισου
και σέρνεσαι με την κοιλιά, καταραμένο
ερπετό, να τρως μονάχα χώμα, μαύρο χώμα.
ΒΑΡΔΙΕΣ
Ολονυχτίς στα κάστρα καραούλι οι νεκροί.
Στρατιές χαράματα αφήνουνε τη βάρδια τους.
Ξυπνούν οι ζωντανοί να πιάσουν τη δική τους.
ΕΠΙ ΞΥΛΟΥ ΚΡΕΜΑΜΕΝΟΣ
Ήρθαν με δάφνες, βάγια και βασιλικό
και ξαναφύγανε και πήρανε τις στράτες.
Μόνος του επί ξύλου μένει ο κρεμάμενος.
ΚΥΝΗΓΙ
Πως και σκοτώνουν ελαφάκια
για να γδάρουνε το δέρμα τους
και ζωντανά αφήνουν τα αγρίμια;!...
ΨΥΧΟΣΑΒΒΑΤΟ
Βγήκαν ν' ανάψουνε τσιγάρο οι νεκροί
πάνω στο μαύρο μάρμαρο του Μάη...
"Δεν πάει μαύρο, λεν, "σε μας, δεν πάει."
ΠΕΡΙΣΤΡΟΦΕΣ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ
Ποτέ δεν πίνω από το αίμα των εχτρών
παρά μόνον από το αίμα του Χριστού
που ρέει ροδαλό στις περγουλιές μας.
Εργογραφία:
1. Όφις οικουρός: ποίηση. Αθήνα, Εκδόσεις του Φοίνικα, 2012.
2. Ηλιακά ρολόγια: ποίηση. Αθήνα, Μανδραγόρας, 2011.
3. Σημεία θλίψης: ποίηση. Αθήνα, Εκδόσεις του Φοίνικα, 2009.
4. Τα εραλδικά της Κίχλης: ποίηση, Αθήνα, Καστανιώτης, 2008.
5. Η σέλα της σελήνης: ποίηση, Αθήνα, Τυπωθήτω, 2007.
6. Νύχτας ανομήματα: διηγήματα, Αθήνα, Κέδρος, 2006.
7. Το άροτρο του φεγγαριού: μυθιστόρημα, Αθήνα, Ψυχογιός, 2004.
8. Η μοίρα του Αμάραντου: ποίηση, Θεσσαλονίκη, Ιανός, 2003.
9. Η πρώρα των άστρων; ποίηση, Θεσσαλονίκη, Ιανός, 2001.
10. Χίλια κοχύλια: ποίηση. Ιωάννινα, Εθνικό Ίδρυμα Υποδοχής και Αποκατάστασης Αποδήμων και Παλιννοστούντων Ομογενών Ελλήνων, 1999.
11. Το δάκρυ του κυκλάμινου: ποίηση, Αθήνα, [χ.ε.], 1998.
12. Η πύλη των βοριάδων: ποίηση, Θεσσαλονίκη, Κυριακίδη Αφοί, 1998.
13. Η αμβροσία των βράχων: ποίηση, Κέρκυρα, Δήμος Κερκυραίων, 1997.
14. Τα εκατό εκατόφυλλα της Πούλιας; ποίηση, Θεσσαλονίκη, Διαβαλκανικό Κέντρο Πολιτισμού και Βιβλίου, 1997.
15. Το καράβι της Κύπρου με τα πικρολέμονα: ποίηση, Λευκωσία, Πολιτιστικές Υπηρεσίες Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, 1995.
16. Κι η Σφίγγα μίλησε: ποίηση, Θεσσαλονίκη, Μυγδονία, 1995.
17. Το μοιρολόι του βουρκωμένου βουνού: ποίηση, Γράμμα. Θεσσαλονίκη, Πνευματικό Κέντρο Ιωνίας, 1994.
18. Οι προφητείες των δέντρων: ποίηση, Τίρανα, Ντριτερό, 1998
19. Το ελιξίριο της πέτρας: ποίηση, Τίρανα, Το ένα, 2004
20. Η βάπτιση των πουλιών: ποίηση, Τίρανα, Ονούφρης, 2005
Μεταφράσεις στα ελληνικά:
Ποιητές της Πάτρας στις γλώσσες της Ευρώπης. Πάτρα, Πολύεδρο, 2006. Σελ.: 382. ISBN: 960-89539-0-1 [Συλλογική μετάφραση]
Μεταφράσεις στα αλβανικά:
Angielidhu, Kleri. Amforat e kujtesës. [tr.by]: Niko Kacalidha. Tiranë: Neraida, 2012.
Aleksiu, Jorgjia. Logjika e shqisës së shtatë: poezi. [tr.by]: Niko Kacalidha. Tiranë: Neraida, 2004.
Haralambidis, Kyriakos. Vdekja e Sarpidonës: poezi të zgjedhura. [tr.by]: Niko Kacalidha. Tiranë: Neraida, 2009.
Chrisanthis, Kipros. Era e jaseminit: poezi. [tr.by]: Niko Kacalidha. Tiranë: Neraida, 2006.
Dhimula, Kiki. Pasqyra e mbrëmjes: poezi. [tr.by]: Niko Kacalidha. Tiranë: Toena, 2010.
Engonopulos, Nikos. Poezi. [tr.by]: Niko Kacalidha. Tiranë: Ombra GVG, 2010.
Elitis, Odiseas. Poezi. [tr.by]: Niko Kocalidha. Tiranë: Onufri, 2001.
Galanaqi, Rea. Kthimi I Ismail Ferik Pashës: spina nel cuore. [tr.by]: Niko Kacalidha. Tiranë: Toena, 2010.
Jorgji, Thanas. Dede oder der Brief = Dedja ose letra: eine Novelle deutsch-griechisch-albanisch. [tr.by]: Nikos Katsalidas & Irene Boldt-Bregu. Köln: Romiosini Verlag, 2003.
Ganas, Mihalis. Shiu I zbathur: poezi. [tr.by]: Niko Kacalidha. Tiranë: Toena, 2008.
Gacos, Nikos. Amorgos. [tr.by]: Niko Kacalidha. Tiranë: Globus R., 2009.
Ioanidhu-Stavru, Rula. Kordele të verdha. [tr.by]: Niko Kocalidha. Tiranë: Neraida, 2003.
Kapsalis, Dhionisis. Topografitë: poezi. [tr.by]: Niko Kocalidha. Tiranë: Toena, 2006.
Kondos, Yannis. Eshtrat: poezi. [tr.by]: Niko Kacalidha. Tiranë: Ombra GVG, 2007.
Kondos, Janis. Atleti I absurdit: poezi. [tr.by]: Nikos Katsalidas. Tiranë: Toena, 2006.
Koumantareas, Menis. Zonja Angjelikula. [tr.by]: Niko Kacalidha. Tiranë: Toena, 2009.
Lazaru, Sofoklis. Orë zemërimi: poezi. [tr.by]: Niko Kacalidha. Tiranë: Neraida, 2004.
Maragou, Niki. Statujë. [tr.by]: Niko Kacalidha. Tiranë: Neraida, 2011. 191p. ISBN: 978-99956-44-21-5
Moleskis, Jorgos. Sterna e dashurive: poezi. [tr.by]: Niko Kocalidha. Tiranë: Neraida, 2003. 118p. ISBN: 99927-835-8-3
Montis, Kostas. Buzëmbrëmja e vrarë: 101 poezi. [tr.by]: Niko Kocalidha. Tiranë: Shtëpia Botuese “Mësonjëtorja e Parë”, 2001. 114p. ISBN: 99927-46-52-1
Nollas, Dimitris. Xhamat e errët: tregime. [tr.by]: Niko Kacalidha. Tiranë: Toena, 2007. 78p. ISBN: 978-99943-1-243-6
Uranis, Kostas. Te rejat e provinces. [tr.by]: Niko Kacalidha. Tiranë: Neraida, 2011. 195p. ISBN: 978-99956-44-26-0
Papathanasopulu, Maira. Juda puthte mrekullisht: roman. [tr.by]: Niko Kocalidha. Tiranë: Toena, 2007. 292p. ISBN: 978-99943-1-279-5
Partheniu, Jota. Mos u fsheh… do të të gjej. [tr.by]: Niko Kacalidha. Tiranë: Shtëpia Botuese “Mësonjëtorja e Parë”, 2003. 62p. ISBN: 99927-55-27-X
Patrikios, Titos. Stacione të ndërmjetme: poezi. [tr.by]: Niko Kacalidha. Tiranë: Toena, 2007. 67p. ISBN: 978-99943-1-282-5
Ricos, Janis. Poema. [tr.by]: Niko Kacalidha. Tiranë: Toena, 2009. 127p. ISBN: 978-99943-1-560-4
Samarxidhi, Jorgo E. Nimfa. [tr.by]: Niko Kacalidha. Tiranë: Toena, 2003. 172p. ISBN: 99927-1-779-3
Seferis, Jorgos. Legjendë: poezi. [tr.by]: Nico Kacalidha. Tiranë: Toena, 2010. 36p. ISBN: 978-99943-1-669-4
Sinoulos, Taqis. Poezia e poezisë. [tr.by]: Niko Kacalidha. Tiranë: Neraida, 2011. 195p. ISBN: 978-99956-44-25-3
Stranis, Petros. Të shpërndara: 1999-2003. [tr.by]: Niko Kacalidha. Tiranë: Toena, 2004. 61p. ISBN: 99927-1-912-5
Valtinos, Thanasis. Rënia e të nëntëve. [tr.by]: Niko Kacalidha. Tiranë: Toena, 2009.
Varvitsiotis, Takis. Heshtja e hënës: poezi. [tr.by]: Niko Kacalidha. Tiranë: Shtëpia Botuese “Mësonjëtorja e Parë”, 2003. 68p. ISBN: 99927-55-33-4
Vlavianos, Haris. Pas fundit të bukurisë: poezi. [tr.by]: Niko Kacalidha. Tiranë: Toena, 2006. 57p. ISBN: 99943-1-188-3
Άλλες Εκδόσεις
Συλλογικά έργα:
Ημερολόγιο 2012: Η δική μας Ελλάδα. Αθήνα, Εκδοτικός Οίκος Α. Α. Λιβάνη & Εταιρεία Συγγραφέων, 2011. Σελ.: 392. ISBN: 978-960-14-2468-2
Η σύγχρονη ελληνική ποίηση στις χώρες της Ευρώπης. Αθήνα, Πολύεδρο, 2006. Σελ.: 79. ISBN: 960-89539-1-Χ
ΠΗΓΗ: http://aftonomi.gr
Τελευταία τροποποίηση στις Δευτέρα, 01 Ιουλίου 2013
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου