Η ΠΟΛΙΣ ΕΑΛΩ. Η οικονομική κρίση πλήττει την περιοχή της πρωτεύουσας περισσότερο από κάθε άλλη γεωγραφική περιοχή της χώρας

  Καταστροφικά αποτελέσματα για την ελληνική οικονομία.

Οι «επίσημα άνεργοι» στην Αθήνα προσεγγίζουν ήδη τους 200.000, αριθμός που αποτελεί αρνητικό ρεκόρ 12ετίας (περίπου 40 απολύσεις γίνονται ανά εργάσιμη ώρα). Κάθε μήνα που περνάει, αποσύρονται από τους τραπεζικούς λογαριασμούς που ανοίχτηκαν στην Αττική καταθέσεις ύψους 1,33 δισ. ευρώ (16 δισ. ευρώ εκταμιεύθηκαν το τελευταίο 12μηνο).
Η οικοδομική δραστηριότητα στην Αττική υποχωρεί με μεγαλύτερο ρυθμό συγκριτικά με τις υπόλοιπες περιφέρειες, ενώ οι αντιπροσωπείες αυτοκινήτων του λεκανοπεδίου θα πουλήσουν φέτος 55.000-60.000 Ι.Χ. λιγότερα σε σχέση με το 2008.
Η ελληνική οικονομία πληρώνει πολύ ακριβά τον υδροκεφαλισμό, την άναρχη ανάπτυξη των προηγούμενων ετών και την εμμονή στην παραγωγή πλούτου μόνο από την παροχή υπηρεσιών. Στην Αττική παράγεται πλέον περισσότερο από το μισό ΑΕΠ της χώρας. Ενα ΑΕΠ το οποίο σχηματίζεται κυρίως από τον τριτογενή τομέα, δηλαδή την παροχή υπηρεσιών και το εμπόριο.
Είναι ακριβώς ο τομέας που πλήττεται περισσότερο από την ύφεση, με αποτέλεσμα να χάνονται δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας. Ιδού τα νούμερα που αποδεικνύουν την εξάρτηση της οικονομίας από την πρωτεύουσα αλλά και την εξάρτηση της πρωτεύουσας από τους τομείς των υπηρεσιών:
*Στην Αττική παράγεται το 49,3% του ελληνικού ΑΕΠ, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία (2008).
*Το ΑΕΠ της Αττικής σχηματίζεται σε ποσοστό 55% από τον τριτογενή τομέα και σε ποσοστό 34,4% από τον δευτερογενή τομέα.
*Στην ευρύτερη περιοχή της πρωτεύουσας απασχολούνται 1,433 εκατ. Ελληνες, δηλαδή ο ένας στους τρεις Ελληνες. Περίπου ο ένας στους πέντε (ποσοστό 19,2% ή 275 χιλιάδες εργαζόμενοι) είναι εμποροϋπάλληλος. Στον κλάδο των κατασκευών εργάζονται 93.000 άτομα, ενώ με τις χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες απασχολούνται 63.000 «Αθηναίοι».
Σε τέσσερις κυρίως κλάδους
Η κρίση έχει χτυπήσει εκεί ακριβώς που απασχολούνται οι περισσότεροι: στο εμπόριο, στις τράπεζες, στην οικοδομή και στον τουρισμό. Ενδεικτικά:
1 Στο διάστημα Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2010, στην Αττική πουλήθηκαν 72.796 ΙΧ. Ολόκληρο το 2008 διατέθηκαν 137.334 αυτοκίνητα και το 2009 συνολικά 111.052 αυτοκίνητα. Η πτώση των πωλήσεων θα ξεπεράσει το 45% σε επίπεδο έτους, κάτι που έχει ήδη οδηγήσει σε «λουκέτα» και αθρόες απολύσεις.
2 Στο διάστημα Σεπτεμβρίου 2009-Αυγούστου 2010, στην Αττική εκδόθηκαν 14.031 άδειες οικοδομής, περίπου 2.000 λιγότερες σε σχέση με την περίοδο Σεπτεμβρίου 2008-Αυγούστου 2009. Με αυτές τις άδειες θα χτιστούν ακίνητα επιφάνειας 2,5 εκατ. τετραγωνικών μέτρων, έναντι 3,5 εκατ. τετραγωνικών στο περυσινό δωδεκάμηνο. Το ένα εκατομμύριο τετραγωνικά που θα λείψουν (αν ενεργοποιηθούν οι άδειες, καθώς υπάρχει το ενδεχόμενο να μείνουν στο συρτάρι) θα οδηγήσουν σε περαιτέρω μείωση της απασχόλησης στην οικοδομή.
3 Οι δουλειές των τραπεζών έχουν πέσει κατακόρυφα το τελευταίο διάστημα καθώς, υπό την πίεση των ξένων αγορών αλλά και των ελλήνων καταθετών που αποσύρουν χρήματα, έχουν περιοριστεί δραματικά οι χορηγήσεις δανείων. Αποκαλυπτική είναι η γεωγραφική κατανομή των καταθέσεων που δημοσιεύει η Τράπεζα της Ελλάδος: Οι καταθέσεις των «πρωτευουσιάνων» (επιχειρήσεων και νοικοκυριών) μειώθηκαν στο διάστημα Ιουνίου 2009-Ιουνίου 2010 κατά 11,87%, που είναι το υψηλότερο ποσοστό στη χώρα.
Το υπόλοιπο των καταθέσεων στην Αττική έχει υποχωρήσει από 135 δισ. ευρώ τον Ιούνιο του 2009 στα 118,8 δισ. ευρώ τον Ιούνιο του 2010. Δηλαδή, από τα 21 δισ. ευρώ καταθέσεων που χάθηκαν το τελευταίο 12μηνο στο σύνολο της χώρας, τα 16 δισ. ευρώ «διέρρευσαν» από το λεκανοπέδιο.

Το μέγεθος του προβλήματος αποκαλύπτουν τα στοιχεία

Το... άρμα που τραβούσε επί τόσα χρόνια την ελληνική οικονομία κόλλησε στη λάσπη.

Ολοι οι βασικοί οικονομικοί δείκτες της Αττικής, στους οποίους έχει αποτυπωθεί και η περίοδος της κρίσης, δείχνουν πολύ μεγάλη επιδείνωση συγκριτικά με τις υπόλοιπες περιφέρειες της χώρας.
* Η ανεργία στην Αττική ήταν τα τελευταία χρόνια από τις χαμηλότερες μεταξύ των 13 περιφερειών της χώρας. Το τελευταίο 12μηνο έχει εκτιναχτεί, καθώς ο σχετικός δείκτης αυξήθηκε από το 8,2% στο 11,6%. Η ανοδική πορεία θα συνεχιστεί, κάτι που θα αποτυπωθεί και στα στοιχεία τρίτου τριμήνου που θα ανακοινωθούν την επόμενη εβδομάδα από τη στατιστική υπηρεσία.
Αυτή τη στιγμή, το μεγαλύτερο πρόβλημα ανεργίας εντοπίζεται στην Ηπειρο, στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη αλλά και στην Κεντρική Μακεδονία. Σε επίπεδο νομού, τα στοιχεία για το 2010 αναμένεται να ανακοινωθούν την επόμενη χρονιά.
Η ανεργία έχει εξαπλωθεί
Ιδιαίτερα οξύ αναμένεται να φανεί το πρόβλημα στη Θεσσαλονίκη, στη Δράμα και στην Καστοριά, στη Βοιωτία, στην Εύβοια και στη Φωκίδα όπως επίσης στα Δωδεκάνησα και στο Ρέθυμνο.
*Οι καταθέσεις στην Αττική έχουν υποχωρήσει το τελευταίο δωδεκάμηνο κατά 11,87%. Σε κανέναν άλλο νομό της χώρας δεν παρατηρήθηκε διψήφιο ποσοστό πτώσης. Βέβαια, η πτώση στο Λεκανοπέδιο, αρκεί για να επηρεάσει το γενικό ποσοστό της χώρας. Στην Αθήνα έχει συγκεντρωθεί το 55% των αποταμιεύσεων, καθώς σε αυτή είναι η έδρα χιλιάδων επιχειρήσεων αλλά και η κατοικία του μισού ελληνικού πληθυσμού. Υπάρχουν και νομοί (Πρέβεζα, Φωκίδα, Αιτωλοακαρνανία, Πιερία) όπου καταγράφηκε έστω και μικρή αύξηση των καταθέσεων. Αντίθετα, σημαντική κάμψη καταγράφηκε σε Ξάνθη, Βοιωτία, Κέρκυρα, Αρτα και Καβάλα.
*Η οικοδομική δραστηριότητα στην Αττική έχει υποχωρήσει κατά 26% το τελευταίο 12μηνο. Είναι το τρίτο μεγαλύτερο ποσοστό στη χώρα καθώς προηγούνται Θεσσαλία και Δυτική Μακεδονία. Βέβαια, σε καμία άλλη περιφέρεια δεν έχουν «χαθεί» περίπου ένα εκατ. (για την ακρίβεια 912 χιλιάδες) τετραγωνικά μέτρα. Περισσότερο «συμμαζεμένη» είναι η πτώση στις περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας, Βορείου και Νοτίου Αιγαίου, ενώ στην Ηπειρο τα στοιχεία δείχνουν οριακή αύξηση.

Θ. ΤΣ.

Μέτρα αμφίβολης απόδοσης

Του ΘΑΝΟΥ ΤΣΙΡΟΥ tsiros@enet.gr

Δικές της πολιτικές και διακηρύξεις παίρνει πίσω η κυβέρνηση υπό το φόβο της ύφεσης, της έκρηξης της ανεργίας αλλά και της μετατροπής της χώρας σε ένα απέραντο πτωχοκομείο.

Αναβιώνει την απόσυρση των Ι.Χ. που η ίδια κατήργησε με το που ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας. Ψαλιδίζει το φόρο πολυτελείας στα αυτοκίνητα που επέβαλε την περασμένη άνοιξη. Επαναφέρει την απαλλαγή από το «πόθεν έσχες» για την αγορά κύριας κατοικίας που κατήργησε με τον τελευταίο φορολογικό νόμο, ενώ μηδενίζει τον φόρο που θεσπίστηκε από το υπουργείο Οικονομικών στις δωρεές χρηματικών ποσών αρκεί τα ποσά αυτά να προορίζονται για την αγορά πρώτης κατοικίας
Την ίδια στιγμή, στο όνομα της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας, δημιουργεί πεδίο δόξης λαμπρό για τους εργοδότες με μια σειρά από μέτρα υπέρ των επιχειρήσεων:
*Με το φορολογικό νομοσχέδιο που θα κατατεθεί στη Βουλή τον Ιανουάριο θα μειωθεί ο φορολογικός συντελεστής στα μη διανεμόμενα κέρδη των επιχειρήσεων από το 24% στο 20%.
*Με το νομοσχέδιο που παρουσιάστηκε την περασμένη Πέμπτη, οι εργοδότες αποκτούν το δικαίωμα να προσλαμβάνουν και να απολύουν μέσα σε ένα έτος χωρίς καμία αποζημίωση. Μειωμένες κατά 50% θα είναι οι αποζημιώσεις και για όσους εργάζονται για ένα έως και δύο χρόνια στον ίδιο εργοδότη.
*Οι ενοικιάσεις εργαζομένων μπορούν να φτάνουν και στα τρία χρόνια.
*Ο μερικώς απασχολούμενος υποχρεούται να προσφέρει πρόσθετη εργασία αν του ζητηθεί ενώ δεν θα λαμβάνει την προσαύξηση του 10% που έπαιρνε μέχρι σήμερα λόγω μερικής απασχόλησης.
*Ανοίγει ο δρόμος για μείωση αποδοχών μέσα από τις ειδικές επιχειρησιακές συμβάσεις ενώ έχει ήδη αυξηθεί το επιτρεπόμενο όριο για τις ομαδικές απολύσεις.
Με αυτές τις παρεμβάσεις, πολλές εκ των οποίων γίνονται κατ' απαίτηση της τρόικας, η κυβέρνηση ευελπιστεί ότι θα ανατρέψει τη μαύρη εικόνα που έχει δημιουργηθεί για την ελληνική οικονομία. Το τελευταίο τρίμηνο του 2010 αλλά και το πρώτο του 2011 θα είναι εφιαλτικά, καθώς η ύφεση αναμένεται να ξεπεράσει το 5% ενώ θα συνεχιστεί η εκρηκτική αύξηση της ανεργίας. Βέβαια, ακόμη και από τους εκπροσώπους των κλάδων που θεωρητικά ευνοούνται (εισαγωγείς Ι.Χ., κατασκευαστές ακινήτων κ.λπ.) εγείρονται πολλές αμφιβολίες σχετικά με το κατά πόσον τα μέτρα θα αποδώσουν.
Το «πόθεν έσχες» στην αγορά πρώτης κατοικίας επιβλήθηκε την άνοιξη για να αποτραπεί, όπως ειπώθηκε τότε, το «ξέπλυμα» χρήματος μέσω της κτηματαγοράς. Την ίδια περίοδο, είχε πέσει η...ιδέα να επιβληθεί το πόθεν έσχες και στις καταθέσεις, η οποία όμως αποσύρθηκε άρον άρον, καθώς επιταχύνθηκε η απόσυρση κεφαλαίων από τις τράπεζες.
Το «πόθεν έσχες» στην πρώτη κατοικία επιδείνωσε την κατάσταση στην οικοδομή. Το ίδιο αποτέλεσμα είχε και η επιβολή φόρου στις δωρεές χρηματικών ποσών. Ο γονιός που θα έδινε χρήματα στο παιδί του προκειμένου να το βοηθήσει να αγοράσει σπίτι, όφειλε να πληρώσει φόρο 10% επί του ποσού. Και αυτό το μέτρο καταργείται έτσι ώστε οι δωρεές χρηματικών ποσών να είναι αφορολόγητες.
Μείωση 50% στις πωλήσεις αυτοκινήτων
Η απόσυρση αυτοκινήτων επανέρχεται λόγω της μείωσης των πωλήσεων περίπου κατά 50% σε σχέση με το 2008. Η επιχειρηματολογία ότι ευνοούνται οι εισαγωγές μπαίνει στην άκρη, καθώς η μείωση των πωλήσεων οδήγησε σε πολύ μεγάλη απώλεια φορολογικών εσόδων και αθρόες απολύσεις. Η απόσυρση θα ισχύσει έως το τέλος του 2011. Δεν θα γίνει με απευθείας επιδότηση του αγοραστή αλλά με μείωση του τέλους ταξινόμησης, η οποία μπορεί να φτάσει ακόμη και στο 100% για τα Ι.Χ. μικρού κυβισμού. Επίσης, μειώνονται οι φόροι πολυτελείας στα επιβατικά αυτοκίνητα που επιβλήθηκαν με το μνημόνιο. Για τα καινούργια, δεν θα επιβάλλεται φόρος σε Ι.Χ. με τιμή χονδρικής από 17-20.000 ευρώ (υπήρχε φόρος 10%) ενώ για τα μεταχειρισμένα, θα εξαιρούνται Ι.Χ. με τιμές χονδρικής έως και 16.000 ευρώ (σήμερα απαλλάσσονται τα Ι.Χ. μέχρι 12.000 ευρώ).
Μετά την περαίωση έρχεται τώρα και η οριστική διαγραφή ληξιπρόθεσμων οφειλών ύψους 24 δισ. ευρώ. Ο οφειλέτης του οποίου τα χρέη θα διαγραφούν, θα έχει μόνο ορισμένους περιορισμούς: δεν θα μπορεί να αγοράσει ακίνητο για 10 χρόνια, ενώ δεν θα αποκτά πιστοποιητικό φορολογικής ενημερότητας. Θα δεσμεύονται οι τραπεζικές του καταθέσεις και δεν θα χορηγούνται πιστοποιητικά για μεταβίβαση ή απόκτηση περιουσιακών στοιχείων.                                      ΠΗΓΗ:Ελευθεροτυπία |